Patron
Alina i Czesław Centkiewiczowie
Alina Gilczyńska - Centkiewicz - ur. 5.12.1907r. w Hłuszkach - zm. 11.03.1993r. w Warszawie. W 1918 roku jej rodzina przeniosła się do Warszawy. W 1925 Alina Centkiewicz ukończyła gimnazjum żeńskie Związku Nauczycielstwa Polskiego. Studiowała na Uniwersytecie w Grenoble we Francji, gdzie uzyskała tytuł mgr prawa.
Swoją pierwszą podróż (do Brazylii) odbyła w 1923 r. wraz z ojcem, który pełnił funkcję prezesa Stowarzyszenia Opieki nad Emigracją. Na studia prawnicze wyjechała do Grenoble. 4 grudnia 1926 r. w czasie jednej z wycieczek w Alpy poznała swego przyszłego męża. Dyplom magistra prawa uzyskała w 1929 roku i wróciła do Warszawy by opiekować się chorymi rodzicami (sparaliżowany ojciec).
Po ukończonym kursie bibliotekarskim przy Uniwersytecie Warszawskim, zaczęła, w 1932 roku, pracować jako Kierownik Biblioteki Państwowego Banku Rolnego w Warszawie. Ślub z Czesławem Centkiewiczem odbył się w czasie wojny, w listopadzie 1939 r.
Po powstaniu warszawskim trafiła do obozu w Ravensbrück, a pod koniec wojny do Stuttgartu. W 1946 r. powróciła do kraju i odnalazła męża. Zamieszkali w Jeleniej Górze.
W latach 1946-1950 była wiceprzewodniczącą Ligi Kobiet w Jeleniej Górze i członkiem Towarzystwa Przyjaciół Dzieci. W 1949 wyszła drukiem pierwsza napisana wspólnie z mężem książka Odarpi syn Egigwy. W 1950 powrócili do Warszawy i zamieszkali na Saskiej Kępie przy ulicy Zakopiańskiej.
W 1958 roku była pierwszą Polką (szóstą kobietą na świecie), która stanęła na Antarktydzie.
Odznaczona m.in. Złotym Krzyżem Zasługi (1956), Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1962), Orderem Tysiąclecia (1968), Medalem Komisji Edukacji Narodowej (1969), Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (1974). W 1970 roku została Kawalerem Orderu Uśmiechu.
Czesław Centkiewicz - ur. 18.10.1904r. w Warszawie - zm. 10.08.1996r. w Warszawie. Syn Stanisława Centkiewicza i Stanisławy Bresteczer. Ukończył Gimnazjum św. Kazimierza w Warszawie (1924), następnie Institut Superieur w Liege (Belgia), do wybuchu II wojny światowej pracował w Państwowym Instytucie Meteorologicznym. Z zawodu inżynier elektryk. Był autorem prac naukowych z zakresu radiometeorologii i elektrotechniki. W 1932r. kierował pierwszą polską wyprawą polarną na Wyspę Niedźwiedzią.
Po powstaniu warszawskim trafił do obozu koncentracyjnego Neuengamme koło Hamburga. Pracował po wojnie jako dyrektor techniczny Zjednoczenia Energetycznego Okręgu Dolnośląskiego w Jeleniej Górze oraz w Państwowym Instytucie Hydrologiczno-Meteorologicznym. W 1950 r. osiadł w Warszawie. Działał w Związku Literatów Polskich, pełnił m.in. funkcję jego wiceprezesa. Był autorem szeregu powieści młodzieżowych i reportażowych poświęconych terenom podbiegunowym; większość z utworów napisał wspólnie z żoną Aliną (1907-1993). Otrzymał wiele nagród literackich - nagrodę Prezesa Rady Ministrów (1955), nagrodę marynistyczną im. Zaruskiego (1963), nagrodę I stopnia Ministra Kultury i Sztuki (1969). Kawaler Orderu Uśmiechu (1970).
Alina i Czesław Centkiewiczowie są autorami licznych książek dla dzieci i młodzieży o tematyce przygodowo-podróżniczej. Na ich dorobek pisarski składają się powieści, opowiadania, reportaże i opowieści biograficzne, zawierające niemal encyklopedyczny materiał faktograficzny wyniesiony z autentycznych przeżyć i doskonałej znajomości lodowych szlaków. Pierwsze spotkanie w 1932r. z daleką Północą zadecydowało o powiązaniach Czesława Centkiewicza z literaturą piękną. Wrażenia z pobytu wśród śniegów i lodów zawarł w utworze "Wyspa mgieł i wichrów" wydanym w 1953r. W tymże roku ukazały się "Czeluskin" i "Loty nad śniegami". Kilkakrotne powroty na północ zaowocowały nowymi książkami, spośród których "Anaruk, chłopiec z Grenlandii" stanowi lekturę szkolną. Po wojnie do pracy twórczej włączyła się pani Alina, pisząc rozdziały książki "Odarpi, syn Egigwy". Od 1950r. polarnicy tworzą wspólnie. Efektem tej pracy są m.in. "Na podbój Arktyki", "Opowieści spod bieguna", "Osaczeni wielkim chłodem", "Kierunek Antarktyda", "Tumbo z Przylądka Dobrej Nadziei", "Nie prowadziła ich Gwiazda Polarna", "Człowiek, o którego upomniało się morze", "Okrutny biegun".
Centkiewiczowie są przewodnikami dzieci i młodzieży po lodowych szlakach. Książki oparte są na realiach, bliskie literaturze faktu, obfitują w bogaty materiał poznawczy o Arktyce i Antarktydzie. Alina i Czesław Centkiewiczowie należą do najwybitniejszych współczesnych twórców, znanych i docenianych a wartości ich książek są i zawsze będą widoczne.